Το εξάρθρημα της επιγονατίδας είναι μία σχετικά συχνή πάθηση του γόνατος, ιδιαίτερα σε νεαρά άτομα. Η συχνότητα της αστάθειας της επιγονατίδας ανέρχεται περίπου σε 3 στους 10.000 ανθρώπους.
Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του εξαρθρήματος της επιγονατίδας;
Η επιγονατίδα κατά την κάμψη και έκταση του γόνατος κυλάει φυσιολογικά σε μια αύλακα του μηριαίου οστού, που ονομάζεται τροχιλία. Η ομάλη αυτή κίνηση διασφαλίζεται από πολλούς παράγοντες, όπως είναι οι μύες, οι σύνδεσμοι καθώς και η μορφολογία των οστών του γόνατος.
Αναλόγως με την παθολογία ενός ή περισσότερων από τους παραπάνω παράγοντες σταθεροποίησης της επιγονατίδας είναι δυνατόν μετά από κάποιον τραυματισμό να επέλθει το λεγόμενο εξέρθρημα της επιγονατίδας.
Το συχνότερο αίτιο του εξαρθρήματος είναι μία στροφική κάκωση του γόνατος, συνήθως κατά τη διάρκεια της άθλησης. Η επιγονατίδα ‘’βγαίνει’’ ως επί το πλείστον προς την εξωτερική πλευρά του γόνατος. Η κατάσταση αυτή είναι πολύ επώδυνη για τον ασθενή. Όσο πιο πολλές φορές ‘’βγαίνει’’ η επιγονατίδα από τη θέση της, τόσο πιο εύκoλα και με μικρότερη βία θα υποτροπιάσει ξανά. Τα συχνά εξαρθρήματα προκαλούν φθορά στον υποκείμενο αρθρικό χόνδρο και συνέπεια την ανάπτυξη της οστεοαρθρίτιδας.
Ποια είναι τα αίτια της αστάθειας της επιγονατίδας;
Η αιτιολογία της πάθησης είναι συνήθως πολυπαραγοντική. Τα ανατομικά στοιχεία που πρέπει να εξεταστούν είναι:
- H ρήξη του έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου (MPFL)
- Η μορφολογία της τροχιλίας και η ύπαρξη πιθανούς δυσπλασίας
- Η θέση της επιγονατίδας στην τροχιλία (υψηλή ή χαμηλή)
- Η απόσταση της μηριαίας αύλακας σε σχέση με το κνημιαίο κύρτωμα (μέτρηση απόστασης TTTG, Τibial Τuberosity – Trochlear Groove)
- Ο άξονας του κάτω άκρου και η πιθανή ύπαρξη βλαισογονίας
Πώς γίνεται η διάγνωση της αστάθειας της επιγονατίδας;
Το εξάρθρημα της επιγονατίδας είναι μία πάθηση, η οποία απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή και εμπειρία από τον ορθοπαιδικό. Ο ιατρός πρέπει να αναλύσει προσεκτικά τα αίτια της αστάθειας της επιγονατίδας και κατόπιν να επιλεγεί η σωστή θεραπεία. Η σωστή κλινική εξέταση, το ιστορικό τραυματισμού του ασθενούς, ο τρόπος ανάταξης της επιγονατίδας, η συχνότητα των εξαρθρημάτων, ο επαρκής απεικονιστικός έλεγχος με απλές ακτινογραφίες γόνατος και μαγνητική τομογραφία αποτελούν τις βασικές προϋποθέσεις για τη σωστή αντιμετώπιση της πάθησης.
Ποια είναι η αντιμετώπιση της αστάθειας της επιγονατίδας;
Επειδή η πάθηση είναι πολυπαραγοντική, η αντιμετώπισή της χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Έτσι απαιτείται και η απαραίτητη εξειδίκευση και εμπειρία από τον ορθοπαιδικό. Ο ιατρός οφείλει να διορθώσει χειρουργικά τους εκάστοτε αιτιολογικούς παράγοντες, έτσι ώστε να αποκατασταθεί η ομαλή και ανώδυνη κίνηση της επιγονατίδας στην αύλακα του μηριαίου οστού. Η σωστή χειρουργική αποκατάσταση του έσω επιγονατιδομηριαίου συνδέσμου, που έχει υποστεί ρήξη, είναι το σημαντικότερο μέρος της επέμβασης. Στις τεχνικές ανακατασκευής χρησιμοποιούμε αυτόλογο τενόντιο μόσχευμα από τον ίδιο τον ασθενή.
Ποια είναι η μετεγχειρητική αποκατάσταση;
Η μετεγχειρητική αποκατάσταση εξαρτάται από το είδος της χειρουργικής επέμβασης. Ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την επόμενη μέρα το πρωί με μηροκνημικό νάρθηκα και βακτηρίες. Ουσιαστικό ρόλο παίζει μετεγχειρητικά το σωστό πρόγραμμα φυσικοθεραπείας με στόχο τη μυική ενδυνάμωση και βελτίωση της ιδεοδεκτικότητας.
